Sinds de Romeinse tijd wordt er wijn gemaakt in de Rhône. Na de val van het Romeinse Rijk hebben de Franken het ook nog geprobeerd, maar zonder succes en de wijngaarden raakten in verval. Pas rond 1300 na Christus heeft, zoals in zoveel regio’s in Frankrijk, de kerk een belangrijk aandeel gehad bij het opbouwen van kennis over de wijnbouw, waardoor de kwaliteit snel beter werd. Na de vernietiging van de wijnbouw in de 19^e eeuw door de druifluis heeft de Côtes du Rhône zich de afgelopen honderdvijftig jaar ontwikkeld tot een regio met goede tot zeer goede wijnen. Vanaf 1937 heeft de streek de AOC status verworven.

Jacqueline en Pierre André in hun cave. Courthézon, Frankrijk.

Het wijngebied strekt zich uit over een afstand van 200 km. langs de oevers van de Rhône van Lyon tot Avignon. In het noordelijke deel heerst een landklimaat met warme zomers en koele winters. In deze regio worden de witte druiven Viognier, Rousanne, Marsanne aangeplant en de rode Syrah. In Noord-Rhône komen de beste wijnen uit de gemeenten met een eigen herkomstbenaming. Dit zijn o.a. Côte Rôtie, Condrieu, Château Grillet, Hermitage, Crozes-Hermitage, Saint Joseph, Cornas, Saint-Péray, Clairette-de-Die.

De terrasvormige wijngaarden van Côte-Rotie liggen op de steile hellingen bij het dorp Ampuis. De belagrijkste en oorspronkelijke wijngaarden zijn de Côte Blonde met kalkrijke granieten bodem en de Côte Brune, dat iets noordelijker ligt en een bodem heeft van klei en schist. Terwijl de wijnen van de meer zuidelijk gelegen Hermitage meer ‘mannelijke’ eigenschappen hebben dicht men de wijnen van de Côte-Rôtie meer vrouwelijke kenmerken toe. De klassieke wijnen hebben finesse, zijn zacht-fruitig en op eikenhouten vaten gerijpt. Eén van de grote namen uit deze regio is Marcel Guigal. Naast klassieke Côte-Rotie produceert hij in toenemende mate wijnen van één enkele wijngaard. Dit levert krachtige, doordringende, maar ook dure wijnen op van een uitzonderlijk hoog kwaliteitsniveau. Voor liefhebbers met een flink budget. Andere goede Côte-Rôties zijn Chapoutier, Delas, Duclaux, Jaboulet en Vidal-Fleury. 

Wist u dat in de noordelijke Rhône vaak witte Viognier aan de rode wijnen van de blauwe Syrah druif wordt toegevoegd om de wijnen te parfumeren en stabiliseren? De toegestande maximum hoeveelheid is 10%, maar in de praktijk is het gehalte Viognier zo’n 2-5%. Deze techniek is later overgenomen in andere wijngebieden, vooral in Australie.

Iets zuidelijker ligt de AC Condrieu. Deze kleine appelatie beslaat slechts 130 hectare aan terrasvormige wijngaarden. De heuvels zijn steil en met een bodem van graniet en een poederige micarijke toplaag genaamd ‘arzella’. Hier is men gespecialiseerd in het produceren van droge klassieke geurige witte wijnen van de druif Viognier. Deze druif is koppig en gevoelig voor ziekten, maar geeft prachtige, naar bloemen geurende wijnen met in de smaak iets van abrokoos en perzik.

Ongeveer vijftig kilometer zuidelijk van de Côte-Rôtie ligt de beroemde granieten 273 meter hoge Hermitageheuvel. De wijnen van deze AC, met een omvang van 130 hectare, worden al heel lang geroemd als Frankrijks beste wijnen. Hoewel voor de rode wijnen van de Hermitage voornamelijk gebruik gemaakt wordt van Syrah verschilt elk climat in bodemgesteldheid, expositie, beschutting, etc. Enkele van de betere climats zijn: Méal, Gréfieux, Beaume, Raucoule, Muret, Guoignière, Bessas, Burges en L’Hermite. De wijnen zijn ‘mannelijk’ van karakter met kenmerken als: vlezig, krachtig, aromatisch, tanninerijk. Het komt allemaal voor en in verschillende gradaties. De appelatie wordt gedomineerd door de vier producenten Chave, Chapoutier, Jaboulet en Delas. In de Crozes-Hermitage vinden we wijnen de in de stijl van de grote broer Hermitage en jong te drinken wijnen met jeugdig zwartebessenfruit. De mooiste wijnen komen van Domeinen zoals Combier, Yann Chave, des Entrefaux, des Remizières en Gilles Robin.

In het zuidelijke deel is de invloed van de Middellandse Zee duidelijk waarneembaar. Hete zomers en milde winters kenmerken het klimaat. We vinden er Clairette, Muscat, Grenache Blanc en de blauwe Grenache, Syrah, Mouvèrdre, Cinsault en Carignan. De bekendste gemeenten met eigen herkomstbenaming zijn: Châteauneuf-du-Pape, Gigondas, Vacqueyras, Lirac, Tavel, Rasteau en Beaumes-de-Venise. In het hele Rhône-gebied kan de Mistral van invloed zijn. Dit is een stevige koude wind vanuit het Noorden, die zorgt voor koele lentes, verkoeling in de zomers, maar ook potentiele schade aan de wijnranken.

Wij vielen voor de wijnen van Jacqueline en Pierre André. Jacqueline André is het gezicht achter de voortreffelijke wijnen van Domaine Pierre André. Dit domein met oude stokken (tot over de 100 jaar) schakelde als eerste in Châteauneuf-du-Pape in 1980 over op biologische wijnbouw en is 1992 officieel biodynamisch gecertificeerd. De wijnen zijn zeer zuiver van postuur en tonen veel karakter. Jacqueline is een voorstander van lagering op beton en is uiterst bescheiden met het inzetten van hout. Met name haar rode Châteauneuf heeft enige tijd nodig om in balans te komen en begint zich vaak pas na 4 á 5 jaar fleslagering te tonen; de witte versie drinken wij graag jong en puur.

 

 

De wijngaarden van Pierre André met kiezelsteen bodem, Chateauneuf du Pape, Rhône